Ma nishtana

Hierboven is mijn nieuwe Haggadah, dat wil zeggen, eigenlijk niet zo nieuw, maar ongebruikt.
Ik heb een haat-liefde verhouding met Pesach omdat ik op zo’n moment weer heel erg voel wat er allemaal niet meer is.
In mijn ouderlijk huis werd geen Pesach gevierd, maar wel volop matzes gegeten. Grote dozen met heerlijk knapperige platte lekkernijen. We aten ze met dikke boter, suiker, ei. Mijn vader had zijn eigen specialiteit, daarvoor nam hij de grootste koffiekop die er toen in ons huis was, een grote blauwe kop en schotel, waar mijn zusje en ik uit respect niet aankwamen, want die was van papa, net als zijn stoel. Vervolgens deed hij koffie in die kop met heel veel suiker en melk en daarboven werden de matzes verkruimeld.
Mijn moeder maakte matzeballen voor in de soep, van die grote smeuige, te vergelijken met knödel. Steevast werden er gremseliesj opgediend, gemaakt van matzes met rozijnen , eieren en kaneel , daar werden platte koekjes van gevormd en dan in roomboter gebakken. We deden niet aan de lijn.

Maar seideravond werd niet gevierd, ” mesjoegaas” zeiden mijn ouders. De eerste seider samen , was, toen ik met mijn eigen gezin in Israël woonde. Ik zag aan het gezicht van mijn vader, dat hij het wel een erge lange zit vond, ondanks dat hij de teksten kende uit zijn jeugd. Mijn moeder, die helemaal geen hebreeuws had geleerd,was aan de kippensoep toe, dat was ook duidelijk, maar de jongens, die erg goed de taal hadden opgepikt en alle liedjes op school leerden ,wisten van geen ophouden. Vooral het “dajeenoe” was hun favoriet en mijn vader mopperde voor zich uit, dajeenoe, dajeenoe, laat het nu maar afgelopen zijn.
Toen ik weer terug was in Nederland bestond mijn eigen seider met het even lezen van de begintekst door de jongste, waarna we gewoon lekker gingen eten , wel samen met mijn ouders, want die hoorden er bij.
En nu ga ik al enkele jaren naar een achter, achternichtje, die net als ik drie jongens heeft . Bij haar aan tafel zitten haar ouders, haar twee zussen , hun mannen en negen nakomelingen . De seider is volkomen aangepast aan de kinderen en alle niet joodse echtgenoten, die dapper meezingen met keppeltjes op hun hoofd.
Ma nishtana ha laila ha ze…….: waarin verschilt deze avond van alle andere avonden?

En dit is een van de oude haggadoth, hij valt bijna uit elkaar.

Morgenavond zal het over de hele wereld gevierd worden , door vromen en niet vromen: Pesach, de uittocht uit Egypte.

Dit bericht is geplaatst in vkblog. Bookmark de permalink.

Geef een reactie

Jouw e-mailadres wordt niet gepubliceerd.